Τα Άλατα και τα ιχνοστοιχεία αποτελούν το 4% του βάρους μας , δηλαδή για έναν άνδρα 70 κιλών, τα ιχνοστοιχεία αποτελούν περίπου 2 ,8 κιλά. Στον οργανισμό μπορούν να βρεθούν μεμονωμένα ή συνδυασμένα με άλλες χημικές ουσίες (βιταμίνες, πρωτεΐνες, κτλ). Πολύ γνωστά παραδείγματα είναι ο σίδηρος, που κυρίως βρίσκετε συνδεδεμένος με την αιμοσφαιρίνη του αίματος και το ιώδιο που είναι μέρος της ορμόνης που παράγεται από τον θυρεοειδή, την θυροξινη. Συχνά όμως υπάρχουν στον οργανισμό και μεμονωμένα, όπως το νάτριο, το κάλιο και άλλα ιόντα στο αίμα.

Οι δύο μεγάλες ομάδες

Ο οργανισμός έχει ανάγκη τα Άλατα σε ποσότητες πάνω από 100 mg την ημερα και είναι επτά. Τα ιχνοστοιχεία είναι αναγκαία σε ποσότητες μέχρι 100 mg, είναι 14 και συνολικά δεν ξεπερνούν τα 15γρ στον οργανισμό μας.

Άλατα

• Ασβέστιο

• Φώσφορος

• Νάτριο

• Χλώριο

• Κάλιο

• Θείο

• Μαγνήσιο

Ιχνοστοιχεία

• Σίδηρος

• Φθόριο

• Ψευδάργυρος

• Σελήνιο

• Χάλκος

• Ιώδιο

• Χρώμιο

• Μαγγάνιο

• Μόλυβδος

• Αρσενικό

• Βόριο

• Νικέλιο

• Πυρίτιο

Πηγές

Τα Άλατα και τα ιχνοστοιχεία βρίσκονται σε μεγάλη αφθονία στην φύση, αλλά τα συμπληρώματα είναι συχνά αναγκαία στις περισσότερες περιοχές του κόσμου. Κάποιες ποσότητες υπάρχουν στα φύτα και στις ρίζες τους, αλλά και στα ζωϊκά προϊόντα. Μικρή ποσότητα ιχνοστοιχείων περιέχεται και στο νερο που πίνουμε . 

Παραδόξως, οι ελλείψεις σε Άλατα είναι πολύ πιο συχνές απ’ ότι μπορούμε να φανταστούμε. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού του δυτικού κόσμου πάσχει από έλλειψη σιδήρου και ασβεστίου αλλά και μαγνησίου, αν και στη φύση υπάρχουν σε αφθονία.

Υπολογίζεται ότι ακόμα και στις χώρες του δυτικού κόσμου το 80% των ατόμων ειδικών ομάδων πληθυσμού πάσχει απο έλλειψη ιχνοστοιχείων, όπως σεληνίου!

Δείτε εδώ συνοπτική παρουσίαση των πηγών, των λειτουργιών,των ελλείψεων και της τοξικότητας των αλάτων και των ιχνοστοιχείων

Λειτουργία

Τα Άλατα και τα ιχνοστοιχεία λαμβάνουν μέρος σε πολλές διεργασίες στον οργανισμό, αλλά γενικά χωρίζονται σε τρεις ομάδες:

1. Δομικά Στοιχεία: όπως το ασβέστιο και ο φώσφορος είναι σημαντικά για τα οστά και τα δόντια

2. Λειτουργικά Στοιχεία: όπως το νάτριο, το κάλιο και το ασβέστιο είναι απαραίτητα για τη σύσπαση των μυών και τη λειτουργία της καρδιάς και των νεύρων

3. Μεταβολισμός: Λαμβάνουν μέρος στον αναβολισμό (ασβέστιο, χλώριο, μαγνήσιο, κτλ) και τον καταβολισμό (κοβάλτιο, χαλκός, σίδηρος, κάλιο, κτλ) των μακρομορίων του οργανισμού επειδή εμπεριέχονται σε ορμόνες και ένζυμα.

Κάποιες ελλείψεις μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχές του μεταβολισμού, όπως η έλλειψη ιωδίου οδηγεί σε μείωση της παραγωγής θυροξίνης, και αυτό  οδηγεί σε μείωση του βασικού μεταβολισμού και μακροχρόνια σε υποθυρεοειδισμό και αύξηση βάρους.

Βιοδιαθεσιμότητα

Ένα πρόβλημα που υπάρχει για όλα τα θρεπτικά στοιχεία είναι η βιοδιαθεσιμότητα. Πρακτικά αυτό σημαίνει τι ποσότητα από αυτήν που καταναλώνουμε εισέρχεται στον οργανισμό. Στα Άλατα και τα ιχνοστοιχεία η ικανότητα του οργανισμού να το απορροφάει μπορεί να είναι πολύ μικρή . Το σπανάκι, ας πούμε, είναι πολύ πλούσιο τόσο σε ασβέστιο, όσο και σε σίδηρο. Δυστυχώς, ο οργανισμός μπορεί να απορροφήσει μόλις το 5% από το ασβέστιο και λιγότερο από 10% από το σιδηρο. Το ίδιο ισχύει για όλα τα θρεπτικά συστατικά και την βιοδιαθεσιμότητα τους, αλλά στις βιταμίνες, τα Άλατα και τα ιχνοστοιχεία το πρόβλημα είναι εξαιρετικά συχνό , γι' αυτό υπάρχει η ανάγκη μίας αξιόπιστης εξέτασης ιχνοστοιχείων .

Τα μικροθρεπτικά που περιέχονται στις τροφές ζωικής προέλευσης απορροφώνται καλύτερα («χρεώνοντας» μας, όμως, με τα πολύ βλαβερά κορεσμενα λίπη). Ένα άλλο πρόβλημα που συναντάμε με την απορρόφηση των αλάτων είναι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους. Συχνα δημιουργούν σύμπλοκα στο έντερο και μειώνεται δραματικά η απορρόφηση τους. Δυστυχώς, η πρόσληψη ενός άλατος σε περίσσια ποσότητα μπορεί να επηρρεάσει την απορρόφηση των υπόλοιπων αλάτων (π.χ. το ασβέστιο κάνει σύμπλοκα με το φώσφορο που δεν απορροφώνται και χάνονται στα κόπρανα).

Και σαν να μην αρκεί που τα Άλατα κάνουν σύμπλοκα μεταξύ τους, συχνά κάνουν και σύμπλοκα με τις βιταμίνες στις τροφές που καταναλώνουμε! Για καλή μας τύχη συμβαίνει και το ανάποδο, οπότε η συνύπαρξη κάποιων μικροθρεπτικών στο φαγητό αυξάνει την απορρόφησή τους. Τα πιο γνωστά παραδείγματα είναι η βελτιστοποίηση της πρόσληψης σιδήρου, όταν προσλάμβανεται μαζί με βιταμινη C (λεμόνια στα ψητά!), και η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου, όταν συνυπάρχει βιταμίνη D.

Εξέταση αλάτων και ιχνοστοιχείων με βιοσυντονισμό

Η σημαντικότερη εξέλιξη στην αντιμετώπιση των ελλείψεων σε Άλατα και ιχνοστοιχεία είναι η έγκαιρη διάγνωση. Γνωρίζοντας ποιες ελλείψεις υπάρχουν στον οργανισμό μπορούμε να τις φροντίσουμε επαρκώς έγκαιρα και να αποφύγουμε δυσάρεστες συνέπειες στο μέλλον και μη-αναστρέψιμες παθήσεις, όπως οστεοπόρωση και έμφραγμα του μυοκαρδίου.

(πόσο κοστίζει?)